Ustawa emerytalna wprowadza podział na dwie podstawowe grupy: urodzony przed 1 stycznia 1949 roku oraz po 31 grudnia 1948 roku.
Urodzeni przed 1949 rokiem muszą legitymować się odpowiednim okresem składkowym i nieskładkowym. Wysokość świadczenia obliczana jest na zasadach określonych w art. 53 ustawy emerytalnej.
Młodsi ubezpieczeni muszą ukończyć wymagany przepisami wiek, a długość okresu ubezpieczenia nie ma w tym przypadku znaczenia, chociaż przekłada się na wysokość emerytury wyliczanej na nowych zasadach.
Ubezpieczeni urodzeni po 31 grudnia 1948 r. otrzymają świadczenie w wysokości ustalanej na zasadach mieszanych, czyli z wykorzystaniem zarówno starych, jak i nowych rozwiązań systemowych.
Starsi ubezpieczeni, aby uzyskać prawo do powszechnego świadczenia emerytalnego, muszą spełnić dwa warunki: Ukończyć wiek emerytalny (60 lat dla kobiet i 65 dla mężczyzn) oraz legitymować się okresem składkowym i nieskładkowym wynoszącym co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 dla mężczyzn.
Dotyczy to wszystkich sytuacji z wyjątkiem zamiany świadczenia rentowego na emeryturę. Ubezpieczeni, którzy nie legitymują się wystarczająco długim stażem pracy, i tak mogą ubiegać się o emeryturę (o ile staż wynosi nie mniej niż 15 lat dla kobiet i 20 dla mężczyzn).
Ustalając wysokość emerytury, okresy nieskładkowe podlegają uwzględnieniu w wymiarze, który nie przekracza 1/3 okresów składkowych. Czynnikami branymi pod uwagę w czasie ustalania wysokości świadczenia są: kwota bazowa obowiązująca w dacie powstania prawa do świadczenia, wysokość podstawy wymiaru emerytury oraz uwzględnionego okresu składkowego i nieskładkowego.
Osoby ubezpieczone urodzone po 1948 roku nabywają prawo do powszechnej emerytury po spełnieniu kryterium wiekowego, które wynosi od 60 do 67 lat dla kobiet oraz 65-67 dla mężczyzn.
Świadczenie stanowi w tym przypadku równowartość kwoty, która wynika z podziału podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia. Podstawa wynika przy tym z kwoty zwaloryzowanych składek na ubezpieczenie emerytalnych, które są ewidencjonowane na IKE do końca miesiąca, od którego ubezpieczony ma prawo do emerytury oraz kapitału początkowego po waloryzacji.
Emerytura na nowych zasadach może być także wyliczona dla osób ze „starszej” grupy, o ile spełniły kilka warunków określanych przez art. 55 ustawy emerytalnej, czyli: ukończyli przewidziany wiek i posiadają wymagany staż pracy, kontynuowali ubezpieczenia po osiągnięciu wieku emerytalnego oraz wystąpili z właściwym wnioskiem.
Emerytura obliczana na nowych zasadach musi być ponadto wyższa od tej wyliczanej z zastosowaniem starych zasad.
Jeżeli chcą Państwo prześledzić wyliczenia na konkretnych przykładach i spróbować samodzielnie wyliczyć przyszłą wysokość swojego świadczenia emerytalnego, zachęcamy do odwiedzania strony http://www.mojaemerytura.zus.pl/10.asp?id=3 oraz korzystania z ogólnodostępnych kalkulatorów emerytalnych.
